จอบเล็ก หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน
2011-07-21 21:54
จอบเล็ก หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน
เหรียญหล่อ จอบเล็ก หลวงพ่อเงิน บางคลาน จ.พิจิตร แต่เดิมนักสะสมพระเครื่องรุ่นเก่าแบ่งออกเป็น พิมพ์หน้าใหญ่และพิมพ์หน้าเล็ก แต่ความแตกต่างที่จะพิจารณาหรือแยกแยะได้นั้นไม่ชัดเจนแจ่มแจ้งเท่าใดนัก เพราะเค้าหน้ามีความใกล้เคียงกันมาก นอกจากนี้ พิมพ์หน้าใหญ่ ยังจำแนกแยกย่อยออกเป็น พิมพ์หน้าใหญ่ “บล็อกแตก” หรือขาเชื่อมและพิมพ์หน้าใหญ่ “บล็อกไม่แตก” หรือขาไม่เชื่อมด้วย ซึ่งความจริงแล้วไม่ควรเรียกเช่นนั้นเพราะเอกลักษณะอันเป็น “จุดสังเกต” ในความแตกต่างและเป็นที่มาแห่งการแยกแยะพิมพ์จากบริเวณดังกล่าว ไม่ได้เกิดจากความผิดปรกติหรือบกพร่องชำรุดเสียหายของบล็อกแม่พิมพ์ ทว่าเป็นรายละเอียดในพุทธลักษณะที่มีการจำหลักเอาไว้แต่เดิมอยู่ก่อนแล้วหลวงพ่อเงิน
ที่สำคัญไม่ใช่บล็อกแม่พิมพ์ตัวเดียวกันแต่อย่างใด ดังว่านี้หมายถึง พิมพ์หน้าใหญ่”บล็อกแตก”ขาเชื่อม และ พิมพ์หน้าใหญ่”บล็อกไม่แตก”ขาไม่เชื่อม หรือที่ในปัจจุบันนักสะสมพระเครื่องนิยมเรียกว่า พิมพ์ขาตรงและพิมพ์ขาติด หรือพิมพ์แข้งติดนั้นเอง
จุดสังเกตความแตกต่างระหว่างสองพิมพ์ดังกล่าวนี้คือ เส้นขอบผ้าสบงที่ขาขวาขององค์พระ หากสั้นเสมอกับขาขวา ไม่ห้อยขอบหรือชายลงมาเบื้องล่าง แลเห็นร่องการซ้อนขาขวาทับบนขาซ้าย โดยมีช่องเว้นยาวตลอดแนวหน้าตัก คือ พิมพ์ขาตรงที่นิยมเรียกกันในขณะนี้ หรือพิมพ์หน้าใหญ่”บล็อกไม่แตก”ขาไม่เชื่อม ที่นักสะสมพระเครื่องในสมัยก่อนตั้งไว้ แต่ถ้าเส้นขอบผ้าสบงที่ขาขวาเส้นที่สาม(นับจากด้านขวามายังมายังด้านซ้าย) หรือสุดท้าย ยาวเฉียงห้อยชายขอบลงมาจรดที่ส้นเท้าขาซ้ายมองเผินๆ คล้ายกับว่า ขาติดกันโดยมีเส้นเชื่อมต่อเนื่อง นั่นคือ พิมพ์หน้าใหญ่”บล็อกแตก”ขาเชื่อมตามที่นักเล่นรุ่นเก่าเรียก แต่ปัจจุบันนิยมเรียกว่า พิมพ์ขาติด หรือพิมพ์แข้งติด
“พิมพ์หน้าเล็ก”ดังที่มีการเรียกขานกันในสมัยก่อนก็คือ พิมพ์ปลายเท้ากระดก หรือพิมพ์เท้ากระดก เป็นพิมพ์ที่สวยงาม แต่ค่อนข้างจะหายาก จุดสังเกตที่เด่นชัดและเป็นเหตุผลให้มีการเปลี่ยนชื่อพิมพ์ต่อมาในชั้นหลัง อยู่ที่ปลายเท้าซ้ายจะกระดกขึ้นเล็กน้อย รวมทั้งสันเท้าซ้ายจะกระดกขึ้นเช่นกัน ไปติดกับขาขวาใต้ขอบสบง
สรุปว่า เหรียญหล่อ “จอบเล็ก” หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน มีทั้งหมด 3 พิมพ์คือ พิมพ์ขาตรง,พิมพ์ขาติด หรือแข้งติด และพิมพ์ปลายเท้ากระดก เป็นชื่อพิมพ์ที่นิยมเรียกกันเป็นมาตรฐานสากลในปัจจุบันนี้ ส่วนชื่อพิมพ์ที่เรียกันเมื่อก่อนนำมาบอกเล่าให้ทราบกันไว้เท่านั้น
ขั้นตอนในการสร้างเหรียญหล่อจอบเล็ก หลวงพ่อเงิน นักสะสมพระเครื่องน่าจะศึกษาทำความเข้าใจ ทั้งนี้เพราะมีความเกี่ยวโยงสัมพันธ์กับวิธีการพิจารณาของแท้ได้ระดับหนึ่ง
